Mój numer to nie spam!

Dziś temat nie do końca „nasz”, jednak raz na jakiś czas trafiający na naszą pierwszą linię. Poza tym mamy piątek, więc można nieco luźniej.

Pojawił się Wam kiedyś na telefonie taki obrazek?

Kto nigdy nie odebrał spamowego telefonu, niech pierwszy rzuci kamieniem, prawda? Na szczęście jednak przez lata sporo się zmieniło. W ostatnim okresie popularności telefonów stacjonarnych niekiedy (z grubsza licząc) ok. 70-80% rozmów przychodzących to były mniej lub bardziej agresywne działania marketingowe. Potem scamerzy przenieśli się na telefony komórkowe, by w erze smartfonów wreszcie zderzyć się ze ścianą.

Nie chcesz spamu? Pomożemy Ci!

Nie wspomnimy, jaki to był model, ale mamy pewność, że wszystko zaczęło się od Samsunga. To urządzenia koreańskiego producenta z serii S, około 10 lat temu, jako pierwsze zaproponowały filtrowanie połączeń, co których istnieje duże prawdopodobieństwo spamu. Wtedy prawdopodobieństwo false-positive’a, szczególnie na polskim rynku, było relatywnie niskie. Dlatego, że twórcy rozwiązania uczyli się dopiero polskiego rynku, a poza tym to, kto zostanie zablokowany, było zależne wyłącznie od nich. Im więcej jednak zaczęło pojawiać się spam/scamowego ruchu, im większą popularność zyskiwały smartfony, tym mniejszą skuteczność miały firmy przy ograniczaniu tego typu ataków. I nawet jeśli wykorzystywały do tego rozwiązania oparte o uczenie maszynowe, crowdsourcing był docelowo nieukniony.

Jeśli jeszcze tego nie próbowaliście, weźcie w ręce swój smartfon i zajrzyjcie na listę ostatnich połączeń. Przyciśnijcie jedno z nich przez dłuższą chwilę, aż pokaże się Wam kontekstowe menu. A tam znajdziecie możliwość zablokowania numeru i dodania go do spamu (już z poziomu menu), bądź po prostu zablokowania. W tej drugiej wersji przy zatwierdzaniu decyzji może się też pokazać możliwość „zgłoś jako spam”. Opcje są różne, bowiem w zależności od telefonu możemy zablokować numer lokalnie (tj. na konkretnej słuchawce), bądź w chmurowym serwisie, do którego telefon odwołuje się za każdym razem, gdy nie może skojarzyć numeru dzwoniącego z którymś z naszej książki telefonicznej. Możemy też oczywiście poszukać serwisów reputacyjnych, jakich w sieci znajdziemy całkiem sporo. Wystarczy wpisać numer telefonu, co do którego mamy wątpliwości, a na pierwszej stronie wyszukiwania takie serwisy pojawią się co najmniej 3. Oczywiście to już nie jest blokada tylko raczej pasywne ostrzeżenie, dzięki któremu wiemy, czy to dobrze, że nie odebraliśmy połączenia od numeru X.

„Ale my wcale nie spamujemy!”

Widzicie potencjał do nadużyć? Daleko nie trzeba szukać! Gdy wystarczająco dużo osób (nie znamy liczb, firmy się nimi nie chwalą) zgłosi dany numer jako złośliwy, czy spamerski, telefon, który korzysta z danego rozwiązania, zobaczy przy próbie połączenia taki obrazek. I – jak się okazuje – opis niekoniecznie będzie słuszny.

„Dostaliśmy informację, że numer telefonu naszej firmy pojawia się u Waszych klientów jako spam. Co możecie z tym zrobić?!”

Zanim odpowiemy na pytanie, warto zastanowić się skąd przede wszystkim biorą się false positive’y w takich rozwiązaniach? Przede wszystkim, żeby w ogóle się tam znaleźć, numer musi zostać zgłoszony. Jeśli zakładamy, że numery, które znajdą się tam w wyniku działania oprogramowania są true positive’ami, a crowdsourcing tylko wspomaga te rozwiązania, numery, które nie powinny się tak znaleźć, to efekt działania człowieka. Skąd jednak się tam wzięły? Na pierwszy rzut umysłu możliwości są trzy:

• jakość usług firmy spadła i zdenerwowani klienci w ten sposób ją „karzą”
• firma podpadła komuś/grupie ludzi, w efekcie czego j.w.
  • to nie jest rzadkość, ale częściej widujemy takie działania w postaci „review poisoning”, tj. gremialnego wrzucania negatywnych recenzji np. w mapach Google, czy – w przypadku restauracji/hoteli – na dedykowanych serwisach
• oszuści spoofują (podszywają się pod) nasz numer; wtedy niezależnie od tego, czym zajmuje się nasza firma, gdy z „jej” numeru tysiące ludzi odbiorą oczywisty scam, a w efekcie – j.w.

A ostateczna odpowiedź na pytanie jest taka, że – i niestety, nie spodoba się piszącym – nie możemy zrobić nic. Jest nam miło, że dla wielu z Was przy problemach na styku z internetem to CERT jest pierwszym miejscem kontaktu (nawet, gdy chodzi o zwrócenie uwagi na to, co sie Wam nie podoba). Ale nie tym razem. W tym przypadku jeśli taki status jest oczywistą nieprawdą pozostaje skontaktować się z dostawcą usługi blokowania – czy to Hiya, czy Google (w przypadku natywnego mechanizmu zawartego w niektórych smartfonach z Androidem), czy też nawet naszego Orange Telefonu. Wszystkie firmy mają przećwiczone kanały kontaktu z klientem i szybkiej reakcji, więc jeśli dowiedziemy im (i do tego warto się przygotować), że informacja o tym, jakoby nasz numer był źródłem oszustw, jest nieprawdziwa – bezzwłocznie przeprocesują tę zmianę.

A my życzymy, żebyście zależnie od strony telefonu po której stoicie, widzieli takich ostrzeżeń jak najwięcej (ale tylko prawdziwych) bądź okrągłe ZERO.